Afscheid

Het is de laatste les, de kinderen staan in een rij bij de deur. De leerkracht bedankt me uitgebreid voor de lessen en vraagt aan de kinderen of die nog iets willen zeggen, waarop een jongetje zijn vinger opsteekt.
‘Toe maar, vertel maar’ zegt ze tegen hem.
‘Doei’ zegt hij en zwaait even naar me.

Geknutseld

« Dank je wel meester, we vonden de lessen heel leuk en we hebben fijn geknutseld!

Voor mij is er toch een duidelijk onderscheid tussen knutselen en kunst maken: Bij het maken van kunst wil je een verhaal vertellen, bij knutselen ben je iets aan het maken. In de kunst is het wel handig als je kunt knutselen.

Scheuren

Als laatste opdracht in de reeks lessen moeten de kinderen elk een stukje maken van de kaart. De stukken passen als een soort van dobbelstenen aan elkaar. Uiteindelijk worden ze met tape aan elkaar geplakt en kan de hele kaart opgevouwen worden tot een boek.

Bij de presentatie van de kaart/boek aan de ouders vraag ik de kinderen van de klas nog even naar voren te komen: ‘Vinden jullie deze kaart die jullie gemaakt hebben nu ook een reis?’
‘Ja’, zegt een meisje, ‘het is net een wereldreis, want op de weg ga je zo langs het water en het bos zo naar het dorpje even verderop.’
‘Nee’, zegt de jongen, ‘want een reis kun je niet scheuren!’

En hier begint een verhaal van een kunstenaar want hoe zou een scheurbare reis er uit kunnen zien?

Duidelijkheid

De leerkrachten vragen aan me of ik wat duidelijker kan zijn in de opdrachten, ik merk dat het niet zo zeer een kwestie van kunnen als wel van willen is.
In een van de lessen maken we monsters van papieren vormen en plakken ze niet vast, zodat we weer nieuwe monsters kunnen maken.
Eén keer probeer ik uit om de leerlingen een duidelijk gestructureerd stappenplan te geven – ik vertel ze klassikaal dat we zonder lijm gaan werken, waarop alle kinderen beginnen te trekken aan mijn regel: ‘waarom niet meester?’ Al de andere keren zeg ik niets over vastplakken, en als dan incidenteel - tijdens het maken - de vraag gesteld wordt, zeg ik: ‘Nee dat gaan we niet doen’, waarna de leerling enigszins in verwarring achterblijft…

Wanneer het niet helemaal duidelijk is wat er gevraagd wordt, is het ook niet helemaal duidelijk wat er geleverd moet worden: en dat biedt de kinderen ruimte tot eigen invulling en creativiteit.

Af & goed

Als laatste opdracht in de reeks lessen moeten de kinderen elk een stukje maken van de kaart. De stukken passen als een soort van dobbelstenen aan elkaar. Uiteindelijk worden ze met tape aan elkaar geplakt en kan de hele kaart opgevouwen worden tot een boek. 

Ik geef ze twee regels waar ze zich aan moeten houden: de wegen mogen alleen maar vanuit bepaalde punten op het papier vertrekken èn aankomen, en alle wegen moeten geel zijn. Onmiddellijk treden de ongeschreven wetten van het instituut school in werking: de kinderen vinden dat de kaart af en goed moet zijn. Halverwege stoppen omdat de kaart een prachtige tekening is geworden is voor veel kinderen geen optie.

Een van de tekeningen lijst ik in met photoshop en presenteer ik de volgende les op het Digibord: ‘dit kunstwerk kwam ik tegen en het lijkt wel een beetje op waar jullie mee bezig zijn, wat vinden jullie er van, is het kunst?’ Neee roepen de kinderen bijna in koor, want het is nog niet af!

De maakster van de tekening vond hem ook niet af, ze heeft de weg helemaal ingekleurd en zeven worteltjes bij getekend…